VAN GIÓ TỰ ĐỘNG NGĂN CHÁY – GIẢI PHÁP AN TOÀN CHO HỆ THỐNG PCCC

Xuất bản 04/10/2025

1. Van gió tự động ngăn cháy là gì?

Trong các công trình hiện đại, hệ thống HVAC (Heating, Ventilation and Air Conditioning) không chỉ phục vụ thông gió, làm mát mà còn đóng vai trò quan trọng trong phòng cháy chữa cháy (PCCC). Một trong những thiết bị quan trọng đảm bảo an toàn chính là van gió tự động ngăn cháy.

Van gió tự động ngăn cháy là loại van được lắp đặt trên đường ống gió, có chức năng ngăn chặn lửa và khói lan truyền qua các tuyến ống khi xảy ra sự cố cháy nổ. Khi nhiệt độ trong ống gió vượt quá ngưỡng quy định (thường từ 70°C – 280°C tùy loại), van sẽ tự động đóng lại nhờ cơ cấu chốt nhiệt hoặc motor điều khiển, giúp khoanh vùng đám cháy và hạn chế thiệt hại.

2. Cấu tạo của van gió tự động ngăn cháy

Van thường có cấu tạo khá đơn giản nhưng chắc chắn, đảm bảo khả năng chịu nhiệt và độ kín cao:

Khung van: Làm từ thép mạ kẽm hoặc thép sơn tĩnh điện, chịu được nhiệt độ cao.
Cánh van: Dạng lá hoặc bản lớn, có thể đóng kín khi gặp nhiệt độ vượt ngưỡng.
Cơ cấu chốt nhiệt (fusible link): Tự động kích hoạt khi nhiệt độ trong ống gió tăng cao.
Motor điện (với loại điều khiển tự động): Hỗ trợ đóng/mở van khi có tín hiệu từ hệ thống PCCC.
Ron chống cháy: Đảm bảo độ kín, không cho khói và lửa lọt qua.

3. Nguyên lý hoạt động

Trạng thái bình thường: Van mở để lưu thông không khí.
Khi xảy ra cháy: Nhiệt độ tăng làm chốt nhiệt chảy hoặc motor nhận tín hiệu báo cháy → van đóng ngay lập tức.
Kết quả: Ngăn chặn khói, khí độc và ngọn lửa lan sang khu vực khác, đảm bảo an toàn cho người và tài sản.

4. Ứng dụng của van gió tự động ngăn cháy trong PCCC

Van gió tự động ngăn cháy được lắp đặt ở nhiều công trình để đảm bảo an toàn, cụ thể:

Tòa nhà cao tầng, chung cư: Ngăn lửa và khói lan truyền qua hệ thống thông gió.
Trung tâm thương mại, siêu thị: Hạn chế đám cháy lan rộng trong không gian kín.
Nhà xưởng, nhà máy: Đặc biệt cần thiết để bảo vệ dây chuyền sản xuất và công nhân.
Hệ thống hầm để xe, khu vực kín: Kết hợp cùng quạt hút khói, đảm bảo thoát hiểm nhanh chóng.

5. Lợi ích khi sử dụng van gió tự động ngăn cháy

Việc lắp đặt loại van này mang lại nhiều giá trị to lớn:

Bảo vệ tính mạng con người: Ngăn khói độc lan tỏa – nguyên nhân chính gây tử vong trong hỏa hoạn.
Hạn chế thiệt hại tài sản: Khoanh vùng cháy, giảm khả năng lan sang các khu vực khác.
Tuân thủ quy chuẩn PCCC: Là hạng mục bắt buộc trong nhiều công trình theo tiêu chuẩn an toàn cháy nổ.
Vận hành linh hoạt: Có thể hoạt động tự động hoặc điều khiển bằng hệ thống trung tâm.
Độ bền cao: Cấu tạo chắc chắn, khả năng chịu nhiệt tốt, tuổi thọ lâu dài.

6. Tiêu chuẩn lắp đặt và yêu cầu kỹ thuật

Để đảm bảo hiệu quả ngăn cháy, van gió cần được lắp đặt đúng tiêu chuẩn:

Theo TCVN và QCVN về PCCC: Van phải đạt các chứng nhận kiểm định về khả năng chịu nhiệt và ngăn cháy.
Lắp đặt tại vị trí thích hợp: Thường là các tuyến ống gió xuyên qua tường, sàn, khu vực phân khu cháy.
Đồng bộ với hệ thống báo cháy và hút khói: Giúp van hoạt động chính xác khi có sự cố.
Kiểm tra định kỳ: Đảm bảo van luôn trong tình trạng sẵn sàng, tránh kẹt hoặc hỏng chốt nhiệt.

7. Lưu ý khi lựa chọn van gió tự động ngăn cháy

Chọn chất liệu thép mạ kẽm/sơn tĩnh điện để tăng độ bền và chống rỉ sét.
Xem xét thông số kỹ thuật: kích thước, lưu lượng gió, nhiệt độ chịu đựng.
Ưu tiên sản phẩm từ nhà sản xuất uy tín, có chứng chỉ kiểm định PCCC.
Lựa chọn đơn vị thi công chuyên nghiệp để lắp đặt đúng kỹ thuật, đảm bảo hiệu quả sử dụng.

8. Kết luận

Van gió tự động ngăn cháy là thiết bị quan trọng, góp phần đảm bảo an toàn cho công trình và con người trong trường hợp hỏa hoạn. Với khả năng tự động đóng khi gặp nhiệt độ cao, van giúp ngăn chặn sự lan truyền của lửa và khói qua hệ thống ống gió, đồng thời đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt của các tiêu chuẩn PCCC.