Hướng nghiệp cho con là nỗi băn khoăn của hầu hết các bậc phụ huynh, đặc biệt là những gia đình có con chuẩn bị bước vào kì thi đại học. Muôn kiểu hướng nghiệp được cha mẹ đặt ra nhưng liệu có mang lại hiệu quả cho tương lai của con?
Sẽ có rất nhiều bố mẹ cho rằng mình không cần hiểu quá nhiều về “hướng nghiệp”, vì kinh nghiệm sống của mình chính là giáo trình tốt nhất. Có bố mẹ lại lầm tưởng “hướng nghiệp” chỉ đơn giản là đưa ra một nghề để con mình nỗ lực học và làm. Và cũng có những bậc phụ huynh đầy “cởi mở” để các con tự đi tìm đam mê rồi theo đuổi. Tất cả những lối suy nghĩ đó đều thể hiện rằng: phụ huynh Việt Nam thực chất chưa từng hướng nghiệp đúng đắn cho con mình.
Vậy bố mẹ phải tư duy về “hướng nghiệp” như thế nào để có thể giúp đỡ cho con?
Đầu tiên là về phương pháp dựa vào kinh nghiệm sống để đưa ra lựa chọn ngành nghề cho con. Thời đại mà con của chúng ta sẽ sống và làm việc đã có quá nhiều thay đổi so với thời đại của chúng ta. Liệu bố mẹ có hiểu rõ về những ngành nghề mới như: Trí tuệ nhân tạo, Quan hệ công chúng, Digital Marketing, Logistic và quản lý chuỗi cung ứng,…Đây đều là những ngành nghề rất phát triển trong tương lai. Vậy nếu như chỉ dùng tới kinh nghiệm của bản thân, rất có thể chúng ta đã bỏ qua nhiều ngành nghề tiềm năng ở thời đại của con cái.
Đầu tiên là về phương pháp dựa vào kinh nghiệm sống để đưa ra lựa chọn ngành nghề cho con. Thời đại mà con của chúng ta sẽ sống và làm việc đã có quá nhiều thay đổi so với thời đại của chúng ta. Liệu bố mẹ có hiểu rõ về những ngành nghề mới như: Trí tuệ nhân tạo, Quan hệ công chúng, Digital Marketing, Logistic và quản lý chuỗi cung ứng,…Đây đều là những ngành nghề rất phát triển trong tương lai. Vậy nếu như chỉ dùng tới kinh nghiệm của bản thân, rất có thể chúng ta đã bỏ qua nhiều ngành nghề tiềm năng ở thời đại của con cái.
Vậy còn để các con tự tìm ra đam mê và theo đuổi thì sao? Đây là một hướng đi rất tốt tuy nhiên ở độ tuổi 17 – 18, không phải bạn trẻ nào cũng có thể tự đưa ra quyết định đúng đắn. Cứ cho rằng con bạn tìm được ngành nghề yêu thích và hợp với bản thân, nhưng liệu ngành nghề đó có giúp con dễ dàng tìm việc và thành đạt? Thử làm một phép tính đơn giản, nếu các bạn trẻ ra trường làm việc với mức lương 15.000.000đ/tháng, mức tiết kiệm lý tưởng là 1/3 thu nhập tương đương 5.000.000đ/tháng, thì sau 01 năm các bạn có được 60.000.000, sau hơn 166 năm mới có được 10 tỷ. Cứ cho rằng đến một thời điểm nhất định các con biết cách đầu tư, thì quá trình ấy vẫn có thể kéo dài đến 50 – 60 năm.
Chia sẻ trong chương trình “Giáo dục hướng nghiệp” của Đài truyền hình thành phố Hồ Chí Minh (HTV), ông Ngô Minh Tuấn – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn CEO Việt Nam Holding, người từng giữ vị trí Hiệu trưởng nhiều đơn vị trường học và đã có hơn 15 năm kinh nghiệm định hướng cho người trẻ cho rằng, điều quan trọng nhất trong quá trình hướng nghiệp phải là phải xác định cho con những phẩm chất, kỹ năng cần có để có sớm đạt được thành công ở bất kỳ nghề nào. Nếu nhìn nhận một cách sáng suốt có thể thấy, ngành nghề chỉ là công cụ để bước chân vào doanh nghiệp, nếu muốn con sớm có được cuộc đời tự do tài chính thì rõ ràng vị trí làm việc (công nhân, nhân viên, trưởng phòng, giám đốc,…) mới là điều cần định hướng. Và theo chia sẻ của ông Ngô Minh Tuấn, những phẩm chất cần định hướng để các con sớm đạt được thành tựu sự nghiệp liên quan đến:
– Phần “Thân”: Có một thực tế rằng, đa số các nhân sự bị đuổi việc không hề do yếu kém chuyên môn mà thường do kỷ luật kém, hay đi muộn, nghỉ vặt,…Chính vì vậy yếu tố đầu tiên tưởng chừng đơn giản nhưng lại quyết định con bạn có thể vững vàng trên con đường phát triển hay không chính là: Kỷ luật bản thân
– Phần “Tâm”: Suy cho cùng, đích đến của việc đi làm, kiếm tiền cũng là sự thoải mái, hạnh phúc. Nếu như con bạn kiếm được thật nhiều tiền nhưng lại không hạnh phúc và không tạo ra giá trị cho xã hội thì đó chưa thể coi là một cuộc đời thành công.
– Phần “Tuệ”: Trí tuệ rõ ràng là điều không thể thiếu, chỉ có điều, “Tuệ” ở đây cần phải là trí tuệ thực tiễn được tạo nên bởi những người thầy thực tiễn, tránh cho con những ảo tưởng, mộng mơ hoặc học hỏi lan man những kiến thức không sát nhu cầu xã hội.
Những lý giải cụ thể hơn nữa về 03 yếu tố này đã được ông Ngô Minh Tuấn chia sẻ trong chương trình “Giáo dục hướng nghiệp”, ngoài ra trong 15 phút chương trình, ông còn chia sẻ rất nhiều lưu ý giá trị khác dành cho các bạn trẻ trước thời điểm lựa chọn ngành nghề.
Chúc các bậc phụ huynh và con cái luôn thật sáng suốt, hòa hợp với các quyết định tương lai.
Mai Hoa
Bình luận về bài viết này